Boosheid bij kinderen, wat nu?
“Mijn kind is vaak boos. Uit het niks kan ze ineens ontploffen en dan is er niet meer met haar te communiceren.” Regelmatig komt dit ter sprake als ik ouders spreek. Boosheid is een primaire emotie, naast blij, bang en bedroeft, zijn dit de basis emoties waaruit alle andere emoties ontstaan.
Alle vier even belangrijk
Emoties zijn niet goed of fout. Al hebben we in onze maatschappij wel de neiging om bijvoorbeeld de emotie blij als positief te bestempelen en boos als negatief. Maar alle emoties zijn even belangrijk, omdat ze allemaal een eigen functie hebben. Boos leert je bijvoorbeeld om grenzen aan te geven. Bang waarschuwt je voor gevaar en voorkomt dat je jezelf of een ander schade of pijn doet. Blij werkt als versterkend om iets nog een keer te doen en bedroefd helpt je om te rouwen. Het gaat er meer om dat de emoties in balans zijn. Je kunt wel TE bang reageren, of TE boos. Of zelfs TE blij. Dan kun je wel spreken van positief of negatief. Alleen is de emotie zelf niet positief of negatief, maar de manier waarop je ermee omgaat.
Kinderen spiegelen
Voor de ontwikkeling van een kind is het van belang hoe er vanaf jongs af aan wordt omgegaan met emoties en hoe de omgeving daarop reageert. Leert het om angstig te reageren op nieuwe prikkels, dan zal dit zijn houding zijn op het moment dat er veranderingen plaatsvinden. Krijgt het kind altijd zijn/haar zin als het boos wordt, dan leert het om boosheid in te zetten als machtsmiddel. Het is niet voor niets dat er tegenwoordig meer nadruk ligt op het bewust zijn van je eigen gevoelens bij opvoeden, het belang van zelf goed in je vel zitten en het kunnen “aarden”. Een kind voelt onze emoties haarfijn aan en leert via de ouders hoe het op situaties hoort te reageren. Met opvoeden gaat het niet alleen om wat je doet en wat je zegt, maar dus ook nog eens over wat je voelt. Hoe beter je doorhebt hoe emoties werken, hoe beter je je kind hierbij kunt begeleiden.
Balans
Gevoelens zijn niet goed of slecht. Ze zijn er gewoon. Het probleem is echter dat mensen geneigd zijn zich vast te klampen aan hun emoties. Zij verwarren het gevoel met hun identiteit, maar je bént niet boos, je hebt boosheid. Het gevoel is slechts tijdelijk en gaat voorbij. Dat je je bang voelt, betekent niet dat je een bangerik bent. Er zijn vast genoeg momenten dat je niet angstig reageert, dus plak jezelf of een ander geen etiket op. Het accepteren van jouw emoties en het erkennen van andermans gevoelens draagt bij aan een gezonde emotionele ontwikkeling. Het sleutelwoord is BALANS. Te veel van iets is nooit goed.
En nu?
De manier waarop je met je emoties omgaat, zegt veel over jezelf. De emotionele ontwikkeling is een onlosmakelijk deel van je algehele ontwikkeling. Als je begrijpt en accepteert wat je voelt, is het makkelijker om jezelf te kunnen zijn. Dat geldt voor jou, maar zeker ook voor je kinderen. Mindfulness oftewel aandacht training kan daarbij helpen. Hoe zit dat met jouw zoon of dochter? Kan je daar alleen wel wat hulp bij gebruiken? Laat mij je dan helpen en neem hier vrijblijvend contact met mij op.
